08 June 2023, Thursday
Wikiyours makaleleri İngilizce makalelerin Türkçe'ye çevrilmiş halleridir. İngilizce bilen herkes makale sahibi olabilir ve yaptığı çeviri miktarınca para kazanır.
Çeviri Yapmak İçin Makale Seçiniz
Makale yazmak için
bir kategori seçin
Düzeltme Öner

Sovyetler Birliği

BaşkentMoskova
DillerRusça
DinYok (devlet ateizmi)
Uyruk
Sovyet, Rus
Yönetim ŞekliFederal Marksist-Leninist tek parti sosyalist devlet (1990 yılına kadar)
Federal yarı-başkanlık sistemi (1990'dan sonra)
Genel sekreter
1922-1952Joseph Stalin (ilk)
1991Vladimir Ivashko (son)
Devlet Başkanı
1922-1938Mikhail Kalinin (ilk)
1988-1991Mikhail Gorbachev (son)
Hükümet Başkanı
1922-1924Vladimir Lenin (ilk)
1991Ivan Silayev (son)
YasamaYüksek Sovyet
Üst meclisBirlik Sovyeti
Alt meclisMilliyetlerin Sovyeti
Tarihsel dönemSavaş Öncesi Dönem / II. Dünya Savaşı / Soğuk Savaş
Oluşum Antlaşması30 Aralık 1922
Anayasa Kabulu9 Ekim 1977
Sovyetlerin Dağılması26 Aralık 1991
Yüzölçümü
199122,402,200 km² (8,649,538 sq mi)
Nüfus
1991 tahmini293.047.571
Yoğunluk13,1 / km² (33,9 / sq mi)
Para birimiSovyet rublesi (руб) (SUR)
İnternet TLD.su
Arama kodu+7

Resmi adıyla Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (Soyuz Sovetskikh Sotsialisticheskikh Respublik) olan SSCB, Avrasya'da 1922'den 1991'e kadar hüküm süren sosyalist devletti. Çok uluslu cumhuriyetlerin birleşmesiyle oluşan Sovyetler Birliği'nin devlet yapısı ve ekonomisi çok merkeziydi. Başkenti Moskova idi ve Komünist Parti tarafından idare edilen tek partili bir federasyondu.

Sovyetler Birliği'nin temelleri, Vladimir Lenin liderliğindeki Bolşevikler tarafından Çar Nicholas'ın yerini alan Rus Geçici Hükümeti'ni devirerek 1917 Ekim Devrimi ile atıldı. Bu Rus Sosyalist Federatif Sovyet Cumhuriyeti'nin (Rus SFSR) kuruluşu, devrimci "Kızıllar" ile karşı-devrimci "Beyazlar" arasındaki Rus İç Savaşı'nı başlattı. Kızıl Ordu, eski Rus İmparatorluğu'nun çeşitli bölgelerine girerek yerel komünistlerin "sovyetler" olarak adlandırılan ve işçiler ve köylüler adına hareket eden "işçi konseyleri" aracılığıyla güçlenmelerini sağladı. 1922'de komünistler, Rusya, Transkafkasya, Ukrayna ve Beyaz Rusya Cumhuriyetlerinin birleşmesi ile Sovyetler Birliği'ni kurarak zafer kazandı. 1924'te Lenin'in ölümünden sonra kısa süreli bir iktidar mücadelesinin ardından Joseph Stalin 1920'lerin ortalarında iktidara geldi. Stalin, tüm siyasi muhalefeti bertarafa ederek kendisinin kurduğu Marksizm-Leninizm'e dayalı bir devlet ideolojisini kabul ettirdikten sonra merkezi planlı bir komuta ekonomisi başlattı. Bu politikaların sonucu olarak ülke hızlı bir sanayileşme ile gelişti ve İkinci Dünya Savaşı'ndan zaferle ayrıldı. Savaş sonrası Doğu Avrupa'da güç sahibi oldu. Stalin siyasi olarak kendisine rakip hiç kimseye yaşama hakkı tanımadı. Askeri liderler, Komünist Parti üyeleri veya sıradan vatandaşlar, kim olursa olsun tüm muhalifleri gulags olarak adlandırılan toplama kamplarına gönderdi veya idam etti.