Check Up
Check Up nedir?
Genel sağlık muayenesi yani check up, yetişkinlerin sağlıklı olması için pratisyen hekime yapılan düzenli ziyaretleri içeren, koruyucu tıbbın yaygın bir şeklidir. Bu genellikle yılda bir kez ya da daha az sıklıkta yaptırılır. Genel sağlık muayenesi; periyodik sağlık değerlendirmesi, yıllık fiziksel kapsamlı tıbbi muayene, genel sağlık kontrolü, koruyucu sağlık muayenesi, tıbbi muayene veya basit tıbbi gibi çeşitli spesifik olmayan isimleriyle de bilinmektedir.
Birleşik Krallık'ta, muayene genel halk arasında çok popüler değildir.
Terim genellikle yenidoğanların kontrollerini, servikal kanseri teşhis etmek için yapılan simir testini veya belirli kronik tıbbi rahatsızlıkları olan insanların düzenli ziyaretlerini kapsamaz. Genel tıbbi muayene genellikle bir tıbbi geçmiş, bir (kısa veya tam) fiziksel muayene ve bazen de laboratuvar testlerini içerir. Bazı daha ileri seviye testler ultrason ve mamografi de içerir.
Check up hakkında bilgi
Her yıl yapılan tıbbi muayene birçok ülkede rutin bir uygulama olmasına rağmen, nüfusun çoğunluğunda bilimsel kanıtlar ile fazla desteklenmez. 2012'de yapılan bir Cochrane incelemesi, ölüm riskine veya muayene yaptıranlardaki hastalığa ilişkin olumsuz sonuçlara yönelik herhangi bir fayda bulamadı. Bununla birlikte, yıllık tıbbi muayenelere tabi olan insanlarda, tıbbi problemlerin teşhis edilme olasılığı daha yüksektir.
Bazı önemli sağlık kuruluşları, yıllık muayeneleri önermektedir. Amerikan Kanser Derneği, 40 yaşından büyük erkeklerin ve kadınların her yıl, 20 yaşından büyüklerin her üç yılda bir, kansere bağlı bir sağlık kontrolü yaptırmalarını öneriyor.
Eylül 2006'ya kadar yapılan çalışmaların sistematik olarak gözden geçirilmesi, muayenenin başka tarama müdahalelerinin (simir testi, kolesterol taraması ve dışkıya ilişkin gizli kan testleri gibi) daha iyi sonuçlanmasına ve daha az hasta endişesine neden olacağı sonucuna varmıştır. Kanıtlar, bu bireysel tarama müdahalelerinin birçoğunu destekler. Yıllık kontrollerin toplam maliyetinin, hastanın rahatsızlığı, ölüm riski, hastalık tespiti ve kan basıncı ya da kolesterol gibi ara bitiş noktaları üzerindeki etkileri kesin değildir. Yakın tarihli bir araştırma, muayenenin, kanser taramasına katılımın artması ile ilişkili olduğunu ortaya çıkarmıştır.
Sağlam bir kanıt bulunmaması, halkın özellikle ücretsiz olduklarında, bu muayeneleri sevdiğini gösteren nüfus araştırmalarıyla çelişmektedir. Yıllık rutin muayene karşıtı kılavuzlara rağmen, birçok aile hekimi bunları uygular. Bu uygulamaya teşvik etmek için bir ücret karşılığında sağlık hizmeti sistemi önerildi. Alternatif olarak, tarama aralığının, yaş, cinsiyet, tıbbi durum ve her bir hastanın risk faktörlerine göre ayarlanması olacaktı. Bu, çeşitli testler arasından seçim yapmak anlamına gelir.
Tarama muayenesinin lehine ve ve aleyhine tartışmalar olmasına rağmen, çoğu cerrah ameliyat aşamasına geçmek için hastalara son bir genel tıbbi muayene yapılmasını ister. Avantajları arasında, yüksek tansiyon, alkol bağımlılığı, sigara, sağlıksız diyet, obezite ve kanserler gibi durumların tespiti ve önlenmesi veya erken tedavisi bulunur. Dahası, hasta-hekim ilişkisini geliştirebilir ve hasta kaygılarını azaltabilirler. Çok fazla özel sigorta şirketi ve hatta Medicare yıllık muayeneyi de içinde barındırır. Tedbir amaçlı yıllık muayenenin bazı bileşenlerinin gerçekten zarar verebileceği bilinmesine rağmen, bazı işverenlerin birini işe almadan önce zorunlu sağlık muayenesi istemeleri gerekmektedir. Örneğin, sağlıklı hastalarda (semptomları olan veya hastalıkları bilinen kişilerle değil) üzerinde yapılan laboratuvar testleri ve muayenelerin, istatistiksel olarak "yanlış pozitif" olma olasılığı daha yüksektir. Yani, test sonuçları mevcut olmayan bir problemi varmış gibi gösterebilir. Belirtilen dezavantajlar arasında, hedeflenen tarama (sağlık ekonomisi tartışması), sağlık riskleri üzerine endişe artışı (tıbbileştirme), aşırı tanı, yanlış teşhis (örneğin, hipertrofik kardiyomiyopati olarak yanlış tanı konulan atletik kalp sendromu) ile kaybedilen para ve zaman da vardır. Bunlara olmayan medikal problemleri tespit etmek için ya da taramadan sonraki rutin prosedürleri uygularken yapılan gereksiz testler de eklenebilir.
Check up yaygınlığı
Uygulama, Amerika Birleşik Devletleri'nde ve Japonya'da yaygın bir şekilde yapılırken, Güney Doğu Asya ve Avrupa ülkeleri arasında değişiklik gösterir. Japonya'da, düzenli olarak çalışanların, yılda bir kez, diğer ülkelerinkinden daha kapsamlı olan testten geçmeleri kanunen zorunludur.
Check up tarihçesi
Periyodik tıbbi muayenenin kökeni tam olarak belli değildir. 1920'lerden beri savunulduğu görülüyor. Bazı yazarlar, 19. ve 20. yüzyılın başlarından gelen, tüberküloz gibi hastalıkların erken teşhisine ve periyodik okul sağlığı muayenelerine karşı olan şüphelere dikkat çeker. Sağlık sigortasının ve ilgili ticari etkilerin ortaya çıkışı muayeneyi arttırmış gibi görünürken, bu uygulama, kanıta dayanan ilaç çağında tartışmalara maruz kalmıştır.Günümüzde uygulanabilirliğini sınırlayan tarama için mevcut kanıta dayalı öneri açık ve kesin bir şekilde ifade edilmeden önce çeşitli çalışmalar yapılmıştır.