Çekler
Çekler kimdir?
Çekler veya Çek halkları, Orta Avrupa'da Çek Cumhuriyetinde yaşayan ve ortak bir Çek soyu, kültürü ve tarihini paylaşıp, batı Slav dillerinden Çekçe ana dilinde konuşan, bir ulus ve etnik gruptur.
Çeklerin soyu, Batı Slav, Kelt ve Germen gibi farklı kökenlere dayanmaktadır. Çekler, etnik olarak İngilizce dilinde 20. yüzyılın başına kadar Bohemya'lılar olarak anılıyor ve geç Demir Çağda Bohemya'da yaşamış olan Boii Kelt kabilesine dayandırılıyordu. Kavimler Göçünde, batı Slav kabileleri bölgede yerleşip, diğer Kelt ve Cermen halkları üzerinde asimilasyon uygulamışlar, 9. yüzyılda Bohemya Dükalığı adıyla bağımsız bir prenslik ve sonrasında da Bohemya Krallığını kurup, günümüz Çek Cumhuriyetinin temellerini atmışlardır.
Çekler ve Çek soyundan gelenler; Çek Cumhuriyeti, Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, İtalya, Birleşik Krallık, Almanya, Slovakya, Avustralya, Arjantin, Avusturya ve İsviçre'de yaşamaktadır.
Çeklerin tarihçesi
Çeklerin soyu, Batı Slav, Kelt ve Germen gibi farklı kökenlere dayanmaktadır. 6. yüzyıldaki kavimler göçünde, Çek topraklarında, Batı Slavlarının varlığı belgelenmiştir. Batı Slavlar 6. veya 7. yüzyıllarda Bohemya, Moravya ve Avusturya'ya yerleşmiş ve "diğer Kelt ve Cermen halklar üzerinde asimilasyon uygulamışlardır.
Popüler bir efsaneye göre, Slav halkları Říp Dağındaki ataları Čech'ten gelmektedir.
Bohemya Dükalığı, 9. yüzyılın sonlarında ortaya çıkmıştır. Prag Kalesi 880'de, Přemyslid hanedanının kurucusu olan Prens Bořivoj tarafından inşa edilmiş ve Prag şehri kurulmuştur. 1085 yılında ilk Çek kralı II.Vratislav olmuş ve 1198 yılında, I. Ottokar yönetiminde, dükalıktan krallığa dönüşmüştür.
13. yüzyılın ikinci yarısı, Çek topraklarına büyük ölçüde Alman göçünün gerçekleştiği bir dönemdir. Günümüzde kısmen de olsa Alman soyundan gelen Çeklerin sayısı muhtemelen yüz binlerce kişiye ulaşmaktadır. Habsburg Monarşisi, iktidarını büyük ölçüde, Protestanlık aleyhtarı din savaşlarına odaklamıştır. Bu din savaşları sürerken, Çek eyaletleri 1546 ile 1547 yıllarında Halsburg'a karşı ayaklanmış ama sonunda isyanlar bastırılmıştır.
1618'de Prag'ın düşmesi, Bohemya eyaletlerinin Halsburg'a karşı ayaklanmasına ve 30 yıl Savaşlarının başlamasına sebep olmuştur. 1620 deki White Mountain (Beyaz Dağ) savaşından sonra, Çek topraklarının Hadsburg hanedanının boyunduruğu altına alındığı ilan edilmiştir. Almanca ile Çekçe dengelenmiştir.
Yurtsever Çek yazarlar, 1620 ile 1648'den 18. yüzyıl sonlarına kadar olan dönemi "Karanlık Çağ" olarak adlandırma eğilimindedirler. Düşman kuvvetlerinin işgal ve talanı, Almanlaştırma, ekonomik ve siyasi çöküş olarak nitelendirilmektedir. Çek topraklarındaki nüfusun üçte bir oranında azaldığı tahmin edilmektedir.
18. ve 19. yüzyıllar, Çek kültürü ve ulusal kimliğini yeniden canlandırmaya odaklanan, Çek Ulusal Diriliş dönemi olarak kabul edilir.
20. yüzyılın başından bu yana Şikago; Prag ve Viyana'dan sonra, en fazla Çek nüfusuna sahip olan üçüncü şehirdir.
Birinci Dünya Savaşı sırasında Çekoslovak birlikleri, Fransa, İtalya ve Rusya'da İttifak Devletlerine karşı savaşmış ve 1918'de Çekoslovakya'nın bağımsızlığı ilan edilmiştir. Çekler, dağılan Avusturya-Macaristan İmparatorluğunun yerine kurulan devletler arasında lider olmuştur. 1933'ten sonra Çekoslovakya, Orta ve Doğu Avrupa'daki demokrasi ile yönetilen tek devlet olarak kalmıştır.
1938'de Münih Anlaşmasıyla, önemli bir Çek azınlığına sahip olan Südet, Çekoslovakya'dan ayrılmış ve Nazi Almanya'sı rejimi tarafından, Çekoslavakya sınırında Bohemya ve Moravya himaye devletleri kurularak başına Emil Hacha getirilmiş; Nazi lehine hareket eden kurumlarla, Çekler ile Bohemya ve diğer bölgelerde bulunan Almanlar arasında bağları kuvvetlendirip, Çeklerin Almanya tarafından asimilasyonu hedeflenmiştir. Lidice, Ležáky ve Javoříčko'da Nazi yetkilileri, Çek halklarına karşı savaş suçu işlemiştir. 2 Mayıs 1945'te, Rusya Kurtuluş Ordusu tarafından desteklenen, Prag Ayaklanması zirve yapmıştır. Savaş sonrası Almanların Çekoslovakya'dan sürülmesi ve Çek direnişi ile Çekoslovak birlikleri tarafından Almanlar ve Nazi işbirlikçilerine karşı yapılan misillemeyle; Potsdam Konferansı ve Yalta Konferansı hükümlerine göre Almanya ve Avusturya'ya sürülen Almanlar'dan boşalan Südet bölgesine, Çekler (Özellikle 1950'lerin başında) Slovaklar ve Romanlar yerleştirilmiştir.
1968'deki Varşova Paktı'ndan sonra, Çekoslovakya'ya, daha önce örneğine rastlanmayan, kalifiye insan göçü dalgası başlamış (tahmini olarak ilk etapta 70.000, toplamda 300.000) ve kısa bir süre sonra bu göçün önüne geçilmiştir.
İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Volhynia ve Banat'tan, on binlerce Çek, ülkelerine geri gönderilmiştir. Çek Cumhuriyeti 1990'lı yıllardan beri Romanya ve Kazakistan'daki etnik Çek kökenli vatandaşların, ülkelerine geri dönmesi için çalışmaktadır.
Çek Cumhuriyeti'nin, Mayıs 2004'te Avrupa Birliği'ne girişinin ardından, Çek vatandaşları, çalışma izni gerekmeksizin, Avrupa Birliği ülkelerinde çalışma hakkını elde etmişlerdir.
Çeklerin soyu
Zaman içinde Avrupa çapında gerçekleşen farklı halk göçlerinin Çek nüfusu üzerinde etkisi olmuştur. Kalıtımsal eril Y-DNA haplogrubuna (Y Kromozomu ile geçen gen grubu) göre, Çeklerde, doğu ve batı Avrupa genlerinin melez özellikleri saptanmıştır. Çek erkeklerin %34,2'sinde, özellikle Güney Asya ve Güney Sibirya'dan, Orta Avrupa ve İskandinavya'ya uzanan büyük bir bölgede yaygın olan R1a gen grubu gözlenmiştir.
Çek Cumhuriyeti'nde R1a gen grubunun oranı batıdan doğuya doğru kademeli olarak artmaktadır. 2000'de yapılan bir araştırmaya göre, Çek erkeklerin %35.6'sında, Batı Avrupa'da Cermen ve Kelt ulusları arasında oldukça yaygın fakat Slavlarda ender rastlanan R1b gen gurubuna rastlanmıştır.
G551D geninin yüksek frekanstaki mutasyonu sonucu, kistik fibrozise neden olan CTFR'nin (hücre zarları arasındaki kistik fibroz iletkenlik düzenleyici) genine, Çek Cumhuriyeti, Avusturya ve Kelt halkları Galler, İskoçya, Cornwall, İrlanda ve Britanya'da rastlanmıştır.
Moravya'da yaşayanların yaklaşık %3'ünün, Orta Çağın ilk devrelerinde Orta Asya'dan, Orta ve Doğu Avrupa'ya göç eden kabileler ile karıştıkları gözlenmiştir.
Çek mitolojisi
Çek halklarıyla ilgili, efsaneye göre Çekleri günümüzdeki topraklarına getiren Forefather Čech (Çeklerin atası) ve 1306 yılına kadar 400 yıl boyunca Přemyslid hanedanlığını kurup yöneten, saban süren köylü Libuše ya da Přemysl gibi halk hikayeleri de vardır.
Tarihi figürler
Son beş Přemyslid hanedanlığı kralları : Bohemya kralı I.Ottokar, Bohemya kralı I.Wenceslaus, Bohemya kralı II.Ottokar, Bohemya kralı II.Wenceslaus ve Bohemya kralı III.Wenceslaus idiler. Tüm Çek krallarının en başarılı ve en etkili olanı, aynı zamanda Kutsal Roma İmparatoru olan IV. Charles idi. Lüksemburg hanedanlığı, Çek (Bohemya) eyaletlerinin en gelişmiş bölgesel nüfuzunu ve bir çok alanda insan çabasıyla elde edilen başarıyı temsil etmektedir.
Kültürel ikon haline gelmiş olan birçok kahramanları vardır ve ulusal hikayelerde bu kahramanların hayatları anlatılır. Jan Hus, 15. yüzyılda yaşamış dini bir reformcu ve Hussite Akımının ruhani lideriydi. Jan Žižka, bir Hussite mezhebi lideri idi. George Poděbrady, bir Hussite kralıydı.
Albrecht von Wallenstein, Otuz Yıl Savaşı sırasında dikkat çeken bir askeri liderdi. Ulusların öğretmeni lakaplı, Jan Amos Komenskı, Çek tarihinde de önemli bir figür olarak görülmektedir. Joseph Radetzky von Radetz, Napolyon Savaşlarında Avusturyalı bir generaldi. Josef Jungmann, çağdaş Çek dilini yaygınlaştırıp yok olmasını önleyen kişi olarak kabul edilmektedir. İlk çağdaş Çek siyasetçisi sıklıkla "ulusun babası" olarak adlandırılan František Palacký'dir
Çek modern politikacılar
En dikkat çeken şahsiyetler, Çekoslovakya'nın kurucuları olan modern ve bağımsız Çek ve Slovak uluslarının devlet başkanları, Tomáš Garrigue Masaryk ve aynı zamanda II.Dünya savaşı sırasında sürgün hükumetinin lideri olan Edvard Beneš'dir. Ludvík Svoboda, II. Dünya Savaşı sırasında Doğu Cephesindeki, Çekoslovak askeri birliklerinin komutanı idi (daha sonra Çekoslovakya Devlet Başkanı olmuştur). Jan Palach, 1968'de Varşova Paktı birliklerinin Çekoslovakya'yı işgal etmesiyle Prag Baharının sona ermesine yönelik siyasi bir protesto ile kendi canına kıymıştır.
Komünist rejimin çöküşünden sonra göze çarpan bir diğer siyasetçi, Çekoslovakya'nın son devlet başkanı ve Çek Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı Václav Havel'dir. Günümüzdeki cumhurbaşkanı Miloš Zeman seçimle başa gelen ilk liderdir.
Çek Cumhuriyetinde görev yapan birçok başbakan arasında; sonradan cumhurbaşkanı olan Václav Klaus ve Miloš Zeman ilk sıralarda gelmektedir. Başbakanlık yapan diğer Çek Cumhuriyeti politikacıları arasında; muhafazakar Mirek Topolánek ve Petr Neča, sosyal demokratlar Vladimír Špidla, Jiří Paroubek ve Bohuslav Sobotka yer almaktadır.
Çek bilim insanları
Çekler kendilerini temel olarak Biyoloji, Kimya, Filoloji veya Mısır uygarlıkları bilim dallarında geliştirmişlerdir.
Kimya - Jaroslav Heyrovský (1959 Nobel Ödülü ), Zdenko Hans Skraup
Biyoloji - Jan Evangelista Purkyně, Carl Borivoj Presl, Jan Svatopluk Presl, Karel Domin, Kaspar Maria von Sternberg, Friedrich von Berchtold, Ferdinand Stoliczka, Wenceslas Bojer, Jan Janský, Alberto Vojtěch Frič, Ağustos Carl Joseph Corda
Matematik - Eduard Čech, Miroslav Kateteov, Petr Vopěnka
Fizik ve Mühendislik - Ignaz von Born, Otto Wichterle, František Běhounek, Jan Marek Marci, Josef Ressel, František Křižík, Vincenc Strouhal, Prokop Diviš, František Josef Gerstner
Astronomi - Antonín Mrkos, Antonín Bečvár
Filoloji - Bedřich Hrozný, Josef Dobrovský, Josef Jungmann, Vilém Mathesius, Julius Pokorny, René Wellek, Jan Mukařovský
Tıp - Carl von Rokitansky, Joseph Škoda
Arkeoloji - Pavel Pavel, Lubor Niederle, Karel Absolon, Miroslav Verner
Antropoloji ve Etnografya - Aleš Hrdlička, Emil Holub, Alois Musil
Tarih - František Palacký, Bohuslav Balbín, Konstantin Jireček, Max Dvořák, Miroslav Hroch
Felsefe - Jan Patočka, Karel Kosík, Egon Bondy, Ladislav Klíma
Psikoloji - Stanislav Grof
İlahiyat - Jan Hus, Prag'ın Jerome, Petr Chelčický, Jan Rokycana, Tomáš Špidlík, Tomáš Halík
Çağdaş doğaüstü güçler akımı - Franz Bardon
Pedagoji - Jan Amos Komenskı
Halk araştırmaıları - František Ladislav Čelakovský, Karel Jaromír Erben
Edebi kuram - Karel Teige, Pavel Jančček
Çek sporcular
Özellikle tenis, futbol, hokey ve atletizm gibi spor dallarında da Çek sporcuların önemli bir yeri vardır.
Tenis - Jaroslav Drobný, Jan Kodeš, Martina Navratilová, Ivan Lendl, Hana Mandlíková, Jana Novotná, Petr Korda, Petra Kvitová, Tomáš Berdych
Futbol - Oldřich Nejedlý, Antonín Puč, Josef Bican, Josef Masovust, Josef Masopust, Ivo Viktor, Antonín Panenka, Zdeněk Nehoda, Pavel Nedvěd, Karel Poborský, Jan Koller, Milan Baroš, Marek Jankulovski, Vladimir Sırbistan, Tomáš Rosický, Petr Čech
Hokey - Jaromír Jágr, Dominik Hašek, Vladimir Růžíčka, Jóří Šlégr, Jóří Holeček, Jarloslav Pouzar, Jøří Hrdina, Petr Sıkora, Patrik Eliáš, Bobby Holík, Michal Rozsíval, Milano Hejduk, Petr Nedvěd, Martin Straka, Václav Prospal, Jakub Voracek, Tomáš Plekanec, František Kaberle, David Výborný, Pavel Patera, Martin Procházka
Atletizm - Emil Zátopek, Jarmila Kratochvílová, Roman Šebrle, Jan Železný, Barbora Špotáková
Digerleri - Věra Čáslavská, Martina Sáblíková, Martin Doktor, Štěpánka Hilgertová, Josef Holeček, Filip Jícha, Jiří Zídek Sr.
Çek sanatçılar
Müzik
Çek müziğinin ilk kayda değer eserleri 11. yüzyılda ortaya çıkmıştır. Çek müziğinin gelişmesi, Rönesans sonları ve Barok döneminin başlarında, özgün halk müziğinden esinlenerek bir tarz oluşturan Adam Václav Michna z Otradovic'in somut eserleriyle yükselişe geçen karakteristik Çek müziği ile başlar.
Bu gelenek Çek müziğinin gelişmesinde belirgin bir rol oynamıştır. Tüm zamanların en ünlü Çek bestecilerinden; Barok dönemi Dismas Zelenka ve Josef Mysliveček, Romantizm dönemi Bedřich Smetana, Antonín Dvořák, Leoš Jančček, Bohuslav Martinů ve Josef, Modern klasik dönem Suk ya da Petr Eben, Klasik çağdaş müzik dönemi Miloslav Kabeláč gibi sanatçıların eserlerinde temel üslup olmuştur.
Çek müzisyenleri ayrıca Avrupa müziğinin gelişiminde önemli bir rol üstlenmişlerdir. 18. yüzyılda Jan Václav Antonín Stamic, kompozisyon tarzındaki yenilikçi buluşları ile Klasisizm akımının ortaya çıkmasına ve Mannheim okulunun açılmasına katkıda bulunmuştur. Benzer şekilde, Antonín Rejcha'nın deneyleri 19. yüzyılda yeni kompozisyon tekniklerinin ortaya çıkmasına öncülük etmiştir. Çek müzisyenlerin etkisi, Avrupa'nın sınırlarını aşmış ve Antonín Dvořák, Amerika'da görev yaptığı süre içinde oradaki etnik müzik unsurlarının zenginliğini kullanarak, yeni bir Amerikan klasik müzik tarzı ortaya çıkarmıştır. Alois Hába'nın 20. yüzyıldaki düşük perde (microtonal) müziğine olan katkısından da bahsetmek gerekir.
Çek müziği Çing Hanedanlığı'na kadar ulaşmıştır. Cizvit misyoneri, bilim insanı ve Sinolog olan Karel Slavíček, 3 Şubat 1717'de Pekin'de İmparator Kangxi'nin huzuruna çıkarılmıştır. İmparator onu beğenmiş ve saray müzisyeni olarak işe almıştır (Slavíček, Klavsen çalıyordu).
Bazı ünlü, çağdaş Çek müzisyenleri arasında; ABD'de yaşayan besteci ve gitarist Ivan Král, müzisyen ve besteci Jan Hammer ve komünist rejim döneminde yeraltı akımında önemli bir rol üstlenen, The Plastic People of the Universe (Evrenin Plastik Halkı) adlı rock müzik grubu, yer almaktadır.
Diğer önemli isimler: Franz Benda, Rafael Kubelík, Jan Ladislav Dussek, Vítězslav Novák, Zdeněk Fibich, Jan Kubelík, Jiří Antonín Benda, Julius Fučík, Karel Svoboda, Karel Kryl, Václav Neumann, Václav Talich, František Xaver Richter, Jan Křtitel Vaňhal, Vojtěch Živný, Josef Bohuslav Foerster, Magdalena Kožená, Karel Ančerl, Ema Destinnová, Maria Jeritza, František Xaver Brixi, Jiří Bělohlávek, Oskar Nedbal, Karel Gott.
Edebiyat
Jaroslav Seifert şiir dalında Nobel Edebiyat Ödülü almıştır. Božena Němcová, Babička adlı kitabıyla büyük bir ün kazanmış ve kültürel bir ikon haline gelmiştir. Diğer önemli Çek yazarlar arasında: Milan Kundera, Karel Čapek, Jaroslav Hašek, Jan Neruda, Bohumil Hrabal, Viktor Dyk, Kosmas, Pavel Kohout, Alois Jirásek, Josef Škvorecký, Karel Jaromír Erben, Jiří Wolker, Karel Hynek Mácha, Vítězslav Nezval ve Arnošt Lustig, Jaroslav Vrchlický, Karel Havlíček Borovský, Ivan Klíma, Vladimír Holan ve Svatopluk Čech gelmektedir. Çağdaş Çek yazarları olarak: Jáchym Topol, Patrik Ouředník, Michal Viewegh ve Daniela Hodrová'dan bahsedilebilir.
Önemli oyun yazarları arasında: Karel Čapek, František Langer ve Josef Kajetán Tyl gelmektedir. Jan Werich, Jiří Voskovec ve Emil František Burian dramanın etkili öncülerindendir. Jiří Kylián önemli bir bale Koreografi ustasıydı. Tanınmış gazeteciler arasında: Julius Fučík, Milena Jesenská ve Ferdinand Peroutka yer alır.
Görsel Sanatlar
Mikoláš Aleš, Prag Ulusal Tiyatrosu'nu yeniden tasarlamasıyla tanınan bir ressamdır. Alphonse Mucha, Edward döneminin Art Nouveau akımında etkili bir sanatçıydı. František Kupka, soyut sanat hareketinin öncülerinden ve kurucularından biriydi. Diğer tanınmış ressamlar arasında: Josef Čapek, Josef Lada, Prag Theodoric, Wenceslaus Hollar, Toyen, Jan Kupecký, Petr Brandl, Vladimír Vašíček, Václav Brožík, Josef Mánes, Karel Škréta ve Max Švabinský yer alır. Ünlü heykeltraşlar: Josef Václav Myslbek ve Matyáš Bernard Braun, Fotoğrafçılar: Jan Saudek ve Josef Koudelka, İllüstrasyon sanatçıları: Zdeněk Burian ve Adolf Bor, Mimarlar : Jan Kotěra ve Josef Gočár gelmektedir.
Film
En çok, One Flew over the Cuckoo's Nest (Guguk Kuşu), filmiyle bilinen yönetmen Miloš Forman Çek asıllıdır ve kariyerine Çekoslovakya'da başlamıştır. Forman aynı zamanda Çek Yeni Dalga Kuşağının (Czech New Wave) bir üyesiydi. Kuşağın diğer üyeleri arasında; 1967 Oscar (Akademi Ödülleri) ödüllü Jiří Menzel, Věra Chytilová ve 1965 Oscar ödüllü Elmar Klos gelmektedir. Jan Svěrák, Yabancı Dilde En İyi Film kategorisinde, 1996'da Akademi Ödülünü kazanmıştır. Etkileyici gerçeküstücü film yapımcısı ve animatör Jan Švankmajer Prag'da dünyaya gelmiş ve hayatı boyunca Çek Cumhuriyeti'nde yaşamıştır. Animasyon ve kukla film dalında Zdeněk Miler, Karel Zeman ve Jiří Trnka ün kazanmıştır.
Zdeněk Svěrák, Vlastimil Brodský, Vladimír Menšík, Libuše Šafránková veya Karel Roden gibi aktörler de modern Çek tarihinde iz bırakanlar arasındadır. En başarılı Çek erotik film aktristi Silvia Saint'dir.
Modelleme
Uluslararası podyumlarda rüzgar gibi esen ilk Çek asıllı mankenler Paulina Porizkova ve Ivana Trump olmuştur.
Çekoslovakya'da komünizmin çöküşünden sonra başarılı olan diğer mankenler arasında: Karolína Kurková, Eva Herzigová, Taťána Kuchařová, Petra Němcová ve Daniela Peštová gelmektedir.
Çek Azizler
Çek kültüründen gelen bir çok aziz vardır; ön plana çıkanlar arasında : St Wenceslaus (Václav), Çek ulusunun koruyucusu, Nepomuk'lu St.John (Jan Nepomucký), Aziz Adalbert (Vojtěch), St. Procopius veya St. Agnes of Bohemia (Anežka Česká) gelmektedir.
Çek halkı
Çek ulusunun diriliş sürecinin bir sonucu olarak Çek Cumhuriyeti kurulmuştur. Özünde, özellikle Jungmann tarafından ileri sürülen, dile dayalı bir ulus kavramı yatar. ''Çek = Birincil dil olarak Çekçe kullanan kişiler. (ister ana dil olsun ister sonradan öğrenilmiş olsun)''. Bu yüzden Ján Kollár ve Pavel Jozef Šafařík gibi edebi dillerinde tercihlerini Çekçeden yana kullanmış olan kişiler Çek, Slovak olarak kabul edilmektedir.
Diğer ülkelerde olduğu gibi, Çekler de diğer bir alternatif kavram olarak; toprak kavramı üzerinde tartışmaktadırlar. Jungmann'ın tanımı, öncelikle asalet ve etnik köken üzerine yoğunlaşmaktadır. Özellikle İngilizce, Almanca ve diğer dilleri ana dilleri olarak konuşan kişilerin; doğdukları topraklara göre Çek asıllı sayılıp sayılamayacakları halen bir tartışma konusudur. Tartışılan bu kişiler arasında: Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı Madeleine Albright; film yönetmeni Karel Reisz; aktör Herbert Lom; psikanalizin kurucusu Sigmund Freu; kalıtım biliminin kurucusu Gregor Mendel; mantık ve matematikçi Kurt Gödel; fiozof Edmund Husserl; bilim insanları Gerty Cori, Carl Cori ve Peter Grünberg (hepsi Nobel ödülü kazanmıştır) ve Ernst Mach; ekonomist Joseph Schumpeter ve Eugen Böhm von Bawerk; filozoflar Bernard Bolzano, Ernest Gellner, Vilém Flusser ve Herbert Feigl; marksist teorisyen Karl Kautsky; astronom Johann Palisa; hukuk teorisyeni Hans Kelsen; mucit Alois Senefelder; otomotiv tasarımcısı Ferdinand Porsche; psikolog Max Wertheimer; jeolog Karl von Terzaghi; müzikoloji uzmanları Eduard Hanslick ve Guido Adler; biyologlar Heinrich Wilhelm Schott ve Georg Joseph Kamel; dermatolojinin mucidi Ferdinand Ritter von Hebra; barış eylemcisi Bertha von Suttner (Nobel barış ödülü kazanan); besteciler Gustav Mahler, Heinrich Biber, Viktor Ullmann, Ervin Schulhoff, Pavel Haas, Erich Wolfgang Korngold ve Ralph Benatzky; yazarlar Franz Kafka, Reiner Maria Rilke, Max Brod, Karl Kraus, Franz Werfel, Marie von Ebner-Eschenbach, Leo Perutz ve Egon Erwin Kisch; ressamlar Anton Raphael Mengs ve Emil Orlik; mimarlar Adolf Loos, Josef Hoffmann, Jan Santini Aichel ve Kilian Ignaz Dientzenhofer; viyolonsel David Popper; viyola sanatçısı Heinrich Wilhelm Ernst; piyanistler Alice Herz-Sommer ve Rudolf Serkin ve satranç oyuncusu Wilhelm Steinitz gelmektedir.
Ünlü Çekler
Çek asıllı astronotlar Eugene Cernan ve Jim Lovell; film yönetmenleri Chris Columbus ve Jim Jarmusch; yüzücü Katie Ledecky; politikacılar John Forbes Kerry, Caspar Weinberger ve John Kasich; kimyager ve Nobel Ödülü sahibi Thomas Cech; fizikçi Karl Guthe Jansky; ekonomist Friedrich Hayek; Ressamlar Jan Matejko, Gustav Klimt, Egon Schiele ve Oskar Kokoschka; aktörler Ashton Kutcher, Sissy Spacek ve Kim Novak; tenisçiler Richard Krajicek, Jakob Hlasek ve Stan Wawrinka; şarkıcı Jason Mraz; Brezilya devlet başkanı Juscelino Kubitschek; McDonald's şirketinin kurucusu Ray Kroc; Yazarlar Georg Trakl ve Robert Musil; Chicago belediye başkanı Anton Cermak ve Ivanka Trump ile kardeşi Donald Trump Jr.
Çek coğrafyası
Çekler üç tarihi bölgede yaşamaktadır: Bohemya, Moravya ve Çek Silezyası. Bu bölgeler modern Çek Cumhuriyetini meydana getirmektedir. Bununla birlikte, ülke günümüzde 14 idari birime ayrılmıştır. Yerel kültür, tarihsel bölgelerin her birinde çeşitlilik göstermektedir. Moravyalılar daha çok Moravya bölgesi milliyetçisi olmakla beraber Çekçe'de konuşmaktadırlar. Ülkenin farklı bölgelerinde, yerel lehçeler konuşulmaktadır. (örneğin Orta Bohemya lehçesi, Chod lehçesi, Moravya lehçesi, Cieszyn Silezye lehçesi vb.)
Çek Dili
Çekçe tüm dünyada yaklaşık 12 milyon kişi tarafından konuşulmaktadır, ancak bu topluluğun büyük bir çoğunluğu Çek Cumhuriyetindedir. 10. yüzyılda ön-Slav dilinden gelişmiştir ve Slovakça ile karşılıklı anlaşılabilmektedir.
Çekler'in dini
Richard Felix Staar, Çekleri "hoşgörülü ve hatta prensipte dine karşı kayıtsız" olarak nitelendirmiştir.
