03 June 2023, Saturday
Tercüme Editörü
Wikiyours makaleleri İngilizce makalelerin Türkçe'ye çevrilmiş halleridir. İngilizce bilen herkes makale sahibi olabilir ve yaptığı çeviri miktarınca para kazanır.
Çeviri Yapmak İçin Makale Seçiniz
Makale yazmak için
bir kategori seçin
Düzeltme Öner

Amiral

İçindekiler
  1. Amiral teriminin kökeni
  2. Amiral rütbesi

Amiral en yüksek rütbeli deniz subaylarına verilen ünvandır. Genellikle "Adm" veya "ADM" olarak kısaltılır.

Ünvanın Sicilya'da, Arapça "denizin komutanı"   (أمير البحر, olan amīr al-baḥr) ve Latince  admirabilis ("takdire şayan") veya admiratus kelimelerinden türetildiği düşünülmektedir. Alternatif bir etimolojik yaklaşım ise kelimenin doğrudan Latince'den veya Türk askeri ve deniz rütbesi miralay'den geldiği doğrultusundadır.

Avustralya, Bahamalar, Dominika (Commonwealth) ve ABD'de bir amiral ordudaki generale eşdeğer rütbeye sahiptir ve koramirale göre üst donanma komutanına göre asttır. Nato'da amiraller 4 yıldızlı OF-9 rütbesine sahiptir.

Amiral teriminin kökeni

1066 yılından 15.yüzyıl sonlarına kadar kullanılan ingilizce (Middle English) diline göre 'admiral' kelimesi Anglo-Fransızca kökenli 'commander' ve ortaçağ Latince kökenli admirallis veya admirallus kelimelerinden gelmektedir.Bu kelimeler de Arapça'da 'denizilerin amiri' anlamına gelen amīr al-baḥr (أمير البحر) teriminin kökü olan yine, Arapça "amīr" veya amîr al- (أمير ال) kelimelerinden gelmektedir. Terim 12.yüzyıl başlarına kadar Araplar tarafından idare edilen Normandiya Sicilyası'nda Yunan-Arap denizcileri tarafından kullanılmıştır.

II.Rugerro (Sicilya - 1095-1154) daha önce birkaç Kuzey Afrika Müslüman hükümdarı emrinde deniz komutanı olarak görev yapmış olan George of Antioch adıyla bilinen bir Yunan Hristiyanını donanmasına aldı ve onu Abbasilere özgü bir ünvanla 'Komutanların Komutanı' (amir of amirs - commander of commanders) ilan etti ve bu ünvan 13. yüzyılda latince '"ammiratus ammiratorum"halini aldı.

Sicilyalılar ve sonrasında Cenevizler, Aragon'lu rakiplerinin kullandıkları amiral terimin ilk iki kısmını alıp tek bir kelime olarak kullandılar. Fransızlar ve İspanyollar deniz komutanlarına benzer ünvanlar verirken, Portekizce sözcük almirante olarak değiştirildi. Kelimeye Latince veya Latin tabanlı dillerde konuşanlar tarafından "d" harfi eklendi ve zaman içinde bir çok yazım değişikliğine uğradıktan sonra ve 14. yüzyılda "admyrall"  ve 16. yüzyılda "admiral" halini aldı.

Amiral rütbesi

"Amiral" sözcüğü, günümüzde hemen hemen tüm dünya genelinde kara kuvvetlerindeki general rütbesine eş değer bir ünvan olarak kullanılmaktadır. Fakat bu durum geçmişte farklıydı; Örneğin, II. Dünya Savaşı'ndan önce bazı Avrupa ülkelerinde amiral, 'baş amiral' ve 'büyük amiral' rütbelerinden sonra üçüncü en üst rütbeydi.

Amiral rütbesi aynı zamanda kendi içinde kıdemlere ayrılmıştır ve kıdem derecelerin bir kısmı zamanla kullanımdan kalkarken bir kısmı da günümüzde birçok deniz kuvvetlerinde halen kullanılmaktadır. Kraliyet Donanması 1864'e kadar amirallerinin kıdemlerini belirmek için üstten asta doğru kırmızı, beyaz ve mavi renkleri kullanmıştır; örneğin, Haratio Nelson'un erişebildiği en üst rütbe beyaz renk koramirallik rütbesidir. Günümüz tuğamiral veya tümamiral rütbesidir. Bazı deniz subayları kendilerine denizcilikle ilgili lakaplar takmıştır; mesela Cromwellian'nın kullandığı 'denizlerin generali'

Bir amiralin rütbe işareti genellikle geniş bir şerit üzerinde dört yıldız ve / veya 3 şerit veya halka içerir ancak aşağıda görülebileceği gibi, amblemin dört yıldız içermediği birçok örnek vardır.